Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Konseyinde bu hafta yargıyla ilgili düzenlemeler öngören, casuslukla ilgili yeni cürüm ihdas eden ve ‘etki ajanlığı’ düzenlemesi olarak da bilinen Noterlik Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlanacak.
CHP Küme Başkanvekili Gökhan Günaydın, ön görülen düzenlemeyi, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımla eleştirdi.
Günaydın, “Hukuken nedensellik ve fail ile fiil bağı üzere zarurî şartları dahi aramayan bu düzenlemenin, devlet ile hükümetin bu kadar iç içe geçtiği, yargının siyasallaşarak araçsallaştırıldığı bu devirde, özelde gazeteciler genelde ise tüm muhalifler için büyük bir tehdit oluşturduğu açık” dedi.
Günaydın, açıklamada şu sözlere yer verdi:
“Bu hafta TBMM Genel Kurulu’nda, Noterlik Kanunu ile Birtakım Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’nin görüşmelerine başlanacak. Bir torba kanun niteliğindeki teklifin 16 ıncı hususunda, TCK’ya eklenen bir unsur ile kamuoyunda Tesir Ajanlığı Düzenlemesi olarak bilinen, Devletin Güvenliği yahut Siyasal Faydaları Aleyhine Cürüm Sürece başlıklı bir karar getiriliyor. Kelamı edilen düzenleme incelendiğinde, devletin güvenliği yahut iç ve dış siyasal faydaları aleyhine yabancı bir devlet yahut tertibin stratejik çıkarları yahut talimatı doğrultusunda cürüm işleyenler hakkında üç yıldan yedi yıla kadar ceza verilebileceği ve hangi durumlarda bu cezanın artırılabileceğinin karara bağlandığı görülüyor. Teklifte yer verilen husus münasebeti, teklifi getirenlerin emelini daha açık biçimde ortaya koyan bir nitelik taşıyor.
‘Devletin iç ve dış siyasal faydaları ile güvenliği ortasında sıkı bir bağlantı bulunduğu bilinmektedir. Bu kapsamda iktisadi, mali, askeri, ulusal savunma, kamu sıhhati, kamu güvenliği, kamu nizamı, teknolojik, kültürel, ulaştırma, haberleşme, siber alan, kritik altyapılar ve güç üzere öbür faydalar da Devletin iç yahut dış siyasal faydaları kavramı içinde kabul edilecektir. Münasebetiyle casusluk amacıyla bu üzere faydalar aleyhine gerçekleştirilen ve hata teşkil eden fiiller, ihdas edilen bu kabahatin konusunu oluşturabilecektir. Cürmün oluşması için failin, yabancı bir devlet yahut tertibin stratejik çıkarları yahut talimatı doğrultusunda hareket etmesi gerekmektedir. Yabancı tertip, Türk hukukuna nazaran kurulmamış yahut oluşturulmamış tertip olarak kıymetlendirilmektedir. Yabancı tertip, yabancı bir devlet tâbiiyetinde olabileceği üzere hiçbir devletin tâbiiyetinde de bulunmayabilir.
‘ÖZELDE GAZETECİLER, GENELDE TÜM MUHALİFLER…’
Görüldüğü üzere, husus münasebeti, unsur metninin geniş kapsamını ve maksadını açıkça ortaya koyuyor. Düzenleme yabancı devlet alakasının hukuken kanıtlanması zahmetinden de uygulayıcıyı sakınıyor: Yabancı devlet tâbiiyetinde olsun ya da olmasın, sav edilen bir yapının tez edilen stratejik çıkarı doğrultusunda çalıştığınızın argüman edilmesi durumunda düpedüz casussunuz ve buna nazaran cezalandırılırsınız. Hukuken nedensellik ve fail ile fiil bağı üzere mecburî şartları dahi aramayan bu düzenlemenin, devlet ile hükümetin bu kadar iç içe geçtiği, yargının siyasallaşarak araçsallaştırıldığı bu periyotta, özelde gazeteciler genelde ise tüm muhalifler için büyük bir tehdit oluşturduğu açık.
Bilindiği üzere emsal bir düzenleme Gürcistan Parlamentosu’ndan geçirilerek yasalaştırıldı. İzleyen süreçte NATO Parlamenterler Meclisi, 24-27 Mayıs 2024 tarihleri arasında Bulgaristan’ın başşehri Sofya’da toplandı ve akabinde 490 sayılı deklerasyon yayımlandı. Kelamı edilen NATO Parlementerler Meclisi’ne Türkiye 18 milletvekilinden oluşan bir heyet ile katılıyor. Heyetin 8 üyesi AKP, 4 üyesi CHP, 2 üyesi MHP, 2 üyesi DEM, 1 üyesi İYİ Parti ve 1 üyesi Saadet/Gelecek kümesinden geliyor. Kelamı edilen 24-27 Mayıs 2024 tarihli toplantıya, üye milletvekillerinin tamamı katılmış ve Gürcistan Tesir Ajanlığı düzenlemesini demokrasi tehdidi olarak niteleyen deklerasyona olumlu oy kullanmışlardır.
Bu milletvekillerinden AKP’li olanların listesi şöyledir: Mevlüt Çavuşoğlu, Mehmet Muharrem Kasapoğlu, Fatma Aksal, Ali Şahin, Oğuz Üçüncü, Tuğba Işık Ercan, Mehmet Ali Çelebi ve Ziya Altunyaldız MHP’li üyeler ise Mevlüt Karakaya ve Kamil Aydın’dır. Sofya’da deklerasyona olumlu oy kullanan muhalif milletvekillerinin, TBMM’de benzeri düzenlemeye de hayır oyu verecekleri konusunda tereddüt yok.
‘ANAYASA MAHKEMESİ’NE TAŞIYACAĞIZ’
Ancak Sofya’da hayır diyen 10 Cumhur Ittifakı milletvekilinin Ankara’da ne istikamette oy kullanacaklarını daima bir arada izleyeceğiz. Belirtmek isterim ki, Cumhuriyet Halk Partisi Meclis kümesi bu düzenlemenin Meclis’ten geçmemesi için her türlü çabayı gösterecek, geçmesi halinde iptali için Anayasa Mahkemesi’ne taşıyacaktır. Bilinmelidir ki devlet ve demokrasi hukuk dışı sistemlerle korunmaz, olsa olsa zayıflatılır.”