NATO, Rusya’nın Ukrayna savaşı bağlamında nükleer retoriği sıkça kullandığı bir ortamda kapsamlı bir tatbikata başlıyor. Normalde rutin nitelikli olan ancak mevcut konjonktürde farklı bir boyut kazanan Steadfast Noon nükleer caydırıcılık tatbikatına Rusya’nın neredeyse eş zamanlı bir tatbikatla karşılık verecek olması nükleer tansiyonu yükseltiyor. Taraflar birbirlerinin hamlelerini yakından izleyecek. Yarın başlayacak ve 30 Ekim’e kadar sürecek NATO tatbikatına aralarında Amerikan stratejik bombardıman uçakları B-52’lerin de bulunacağı 60 kadar uçak katılacak.
B52’LER KATILACAK
NATO’nun 14 üyesinin katılımıyla Belçika’daki Kleine Brogel hava üssünün ev sahipliğinde yapılacak tatbikata nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip dördüncü ve beşinci nesil savaş uçaklarının yanı sıra casus uçaklar ile yakıt ikmal uçakları da katılacak. B-52’ler ABD’nin Kanada sınırındaki Kuzey Dakota’da bulunan Minot Hava Üssü’nden havalanacak. Tatbikatın görev alanı ise Belçika, İngiltere ve Kuzey Denizi olacak.
SİMÜLASYON YAPILACAK
Pilotlar nükleer silahların nasıl atılacağı, yer görevlileri ise tüm prosedürleri tam uygulayıp silahların yeraltı sığınaklarından nasıl taşınacağı ve uçaklara nasıl takılacağı konusunda tatbikat yapacak. Tatbikat havada ikmal ve diğer ortak prosedürleri de içeriyor. Tatbikatta, doğal olarak, gerçek mühimmat kullanılmayacak ve B61 türü nükleer silahlar depolarından çıkarılmayacak.
Batılı askeri yetkililer gelinen aşamada Rusya’nın nükleer durumunda bir değişiklik ya da Rusya lideri Vladimir Putin’in nükleer saldırı emri vermeye hazırlandığına ilişkin bir sinyal tespit edilmediğinin altını çiziyorlar. Ukrayna’ya olası bir nükleer saldırı durumunda NATO’nun aynı şekilde yanıt verme ihtimali yüksek olmamakla birlikte bunun ciddi bir fiziki karşılığı olacağı sıkça dile getiriliyor.
Normalde nükleer duruşu ve faaliyetleri çok gizli olan NATO, alışılmadık bir şekilde tatbikatın yapılacağını çok önceden açıkladı. Bunun arkasında son derece hassas olan tatbikatla ilgili herhangi bir yanlış anlaşılma riskini düşürmek ve şeffaflık sağlama çabası yatıyor.
HEDEF CAYDIRICILIK
Askeri kaynaklar, tatbikata ilişkin özel bir mesajın olmayacağını belirterek, “Nükleer tehditte bulunmanın pervasızca ve sorumsuzca olduğunu düşünüyoruz. Rusya bu oyunu oynamayı tercih edebilir ama biz etmeyeceğiz” mesajı veriyorlar. NATO Sözcüsü Oana Lungescu da “Bu tatbikat İttifak’ın nükleer caydırıcılığının emniyetli, güvenli ve etkili kalmasını sağlamaya yardımcı oluyor” dedi. Son Stratejik Konsepte göre NATO’nun nükleer kapasitesinin temel amacı barışı korumak, baskıları önlemek ve caydırıcılığı arttırmak. NATO, nükleer silahlar var olduğu sürece nükleer bir ittifak olarak kalmayı planlıyor. NATO’nun 30 üyesinden sadece ABD, İngiltere ve Fransa nükleer güce sahip. Ancak Nükleer Planlama Grubu’nda yer almayan Fransa, NATO’nun nükleer caydırıcılığında doğrudan role sahip değil.
RUS UÇAKLARI SAVAŞ NÖBETİ TUTUYOR
NATO’nun önümüzdeki günlerde başlatacağı caydırıcı nükleer güçler tatbikatı Rusya’yı teyakkuza geçirdi. Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, “NATO’nun her yıl benzer tatbikatlar yaptığını biliyoruz. Ancak bu yılki tatbikat çok farklı bir ortamda gerçekleşecek. NATO uçak ve gemilerinde gerçek nükleer silah bulunmayacak olması tatbikatın nükleer caydırıcılık niteliğini değiştirmiyor. Rusya güvenliğini düşünerek gerekli önlemleri alacaktır” açıklamasını yaptı.
KUZEY’E SEVKIYAT
Rus askeri kaynaklar Rusya Stratejik Hava Kuvvetleri’ne ait 11 bombardıman uçağının Rusya içlerinden Finlandiya ile Norveç sınır bölgesine kaydırıldığını haber verdi. Rusya’nın nükleer silah taşıma kapasitesine sahip TU-160 ve TU-95 uçakları NATO tatbikatı devam ettiği sürece bölgede savaş nöbeti tutulacak. (Nerdun HACIOĞLU)