Yusuf Özkan
BBC Türkçe
Türk Devletleri Teşkilatı’nın Kırgızistan’da düzenlediği tepeye, milletlerarası alanda yalnızca Türkiye tarafından tanınan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin “gözlemci” olarak çağırılması, Avrupa Birliği’nde rahatsızlık yarattı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da iştirakiyle başşehir Bişkek’te gerçekleştirilen Türk Devletleri Teşkilatı’nın (OTS) 11. tepesinde, Macaristan Başbakanı Viktor Orban’ın yanı sıra “KKTC Cumhurbaşkanı” sıfatıyla Ersin Tatar da gözlemci olarak yer aldı.
Avrupa Birliği (AB) üyesi olan Kıbrıs Rum İdaresi’nin karşı çıktığı bu davete, Brüksel de sessiz kalmadı.
AB Dış Siyaset Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, gelişmeyi sert bir lisanla eleştirdi ve bu daveti, “Kıbrıslı Türk ayrılıkçı oluşumunu legalleştirme girişimi” olarak kıymetlendirdi.
Borrell, 7 Kasım’da yaptığı yazılı açıklamada, “Avrupa Birliği, OTS’nin Kıbrıslı Türk ayrılıkçı varlığını, memleketler arası alanda tanınmayan kelamda ‘Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ni, dün Bişkek’te gerçekleşen tepe de dahil olmak üzere, gözlemci statüsü vererek legalleştirmeye yönelik tekrarlanan teşebbüslerini reddediyor” dedi.
Bu teşebbüslerin “üzücü” ve “Birleşmiş Milletler (BM) kaidesinde yer alan Kıbrıs’ın toprak bütünlüğü unsuruna aykırı” olduğunu vurgulayan Borrell, AB’nin yalnızca Kıbrıs Cumhuriyeti’ni tanıdığını yineledi.
Tatar ve Orban, Temmuz ayında Azerbaycan’da yapılan Türk Devletleri Önderleri Tepesi’ne de gözlemci sıfatıyla davet edilmişti.
Rum İdaresi’nden reaksiyon geldi
Uluslararası alanda adanın tüzel temsilcisi olan, AB üyesi Kıbrıs Rum İdaresi’ne nazaran Türkiye, “OTS’yi geçersiz devlet KKTC’yi teşvik etme aracı” olarak kullanıyor.
AB Dönem Başkanı Orban ile Ersin Tatar’ın, OTS tepesine çağrılmasının “ciddi bir eksen kayması” olduğunu savunan Rumlar, yaşadıkları “hayal kırıklığı ve hoşnutsuzluğunu” AB idaresine aktardı.
Lefkoşa idaresi, AB’yi bu mevzuda gerekli tüm tedbirleri almaya çağırdı.
Kıbrıslı Türklerin lideri Ersin Tatar ise, Rumların yansısını eleştiriyor. Dorukta “KKTC’yi temsil etmekten gurur duyduğunu” belirten Tatar, Kıbrıs sorunun tahliline ait Türk tezlerinin öbür önderlere anlatılması bakımından bu daveti hayli kıymetli buluyor.
Tatar, Temmuz ayında Azerbaycan’da yapılan tepe sonrası Rum İdaresi’nden gelen yansılar üzerine, “61 yıldır Kıbrıslı Türkleri ezmek hedefiyle her türlü baskıcı politikayı sürdüren Güney Kıbrıs, bizim nefes almamıza bile karşı çıkacak” demişti.
Tatar’a nazaran Rumlar, Türkleri “tecrit yoluyla boyun eğdirerek” öne sürdükleri şartları kabul ettirmek istiyor.
AB idaresi, Viktor Orban’ın da Türk başkanlarının doruğuna katılmasından rahatsız.
Brüksel idaresine nazaran, AB üyesi ülkelerin “bağımsız diplomatik girişimleri”, birliğin dengeli dış siyaseti ile çelişiyor. Bu nedenle, Orban’ın Macaristan ve AB dış siyasetleri ortasındaki ayrımın farkına varması isteniyor.
Josep Borrel, 5 – 6 Temmuz günlerinde Şuşa’da yapılan OTS Tepesi’ne katılması üzerine Orban’ın, AB ismine dış temsil yetkisi bulunmadığını belirtmişti. Macaristan Başbakanı’nın toplantıya ülkesini temsilen katıldığını açıklamıştı.
Borrel, AB Komitesi’nin, OTS ile alakalarını ilerletmek için Orban’a rastgele bir yetki vermediğini altını çizmişti.
|
Şirin Payzın, Cihan Balta, Soli Özel ve Barçın Yinanç kıymetlendirdi: İkinci Trump devri ABD, dünya ve Türkiye için ne manaya geliyor? |
