Bir şekilde maruz kaldığımız bakteriler nedeniyle oluşan iltihaplar, vücudumuzun herhangi bir yerinde görünür hale gelen yumrular oluşturabilir. Gözde oluşan iltihap ise kendini arpacık olarak gösterir. Arpacık olarak adlandırdığımız rahatsızlık, genel olarak göz kapağının dışında küçük bir sivilce gibi ortaya çıkar ancak küçük olmasına rağmen gözümüz hassas bir yapı olduğu için epey can yakıcı olabilir.
Herkes, hayatının bir döneminde bir kez bile olsa arpacık çıkarmıştır. Baştan söyleyelim, arpacık çıkmasının nedeni stres değildir. Çoğu zaman kişinin hijyenine dikkat etmediği durumlarda gözün bakteri kapması sonrası oluşan enfeksiyon nedeniyle ortaya çıkar. Merak etmeyin, çözümsüz bir rahatsızlık değildir. Gelin arpacık nedir, nasıl geçer, belirtileri nelerdir gibi merak edilen soruların detaylarıyla inceleyelim.
İçindekiler
Öncelikle, arpacık nedir?
Arpacık, çoğu zaman göz kapağının dışında ancak bazen de göz kapağının içinde ortaya çıkan sivilce benzeri bir yumrudur. Vücudumuza giren bakterilerin enfekte olması sonrası oluşan iltihabın görünür hale gelmesi durumudur. Dış arpacık ve iç arpacık olarak iki türünden bahsetmek mümkün.
Yaygın olarak görülen dış arpacık, göz kapağının dışındaki bir yumru olarak kendini gösterir ve nedeni kirpik foliküllerinde ya da yağ bezlerinde yaşanan iltihaptır. Göz kapağının içinde oluşan iç arpacık çok sık görülmez. İç arpacığın nedeni meibomian adı verilen gözyaşı bezlerinde yaşanan iltihaptır. İç arpacık çok daha ağrılıdır.
Arpacığa benzeyen şalazyon nedir?
Arpacık şeklinde kendini gösteren şalazyon, gözyaşı yağ bezlerinin tıkanması nedeniyle alt ve üst göz kapağında ortaya çıkan kistlerdir. Başlangıçta oldukça küçüktür ve ağrı yapmaz. Kist büyüdükçe ağrı, kızarıklık ve hassasiyet oluşur. Müdahale edilmediği takdirde göze baskı yaparak görüş bulanıklığı yapabilir ve ilerlerse tüm gözü kaplayabilir.
Arpacık belirtileri nelerdir?
- Göz kapağında sivilce benzeri şişlik
- Bulunduğu bölgede kızarıklık
- Şişlikte sarı renkli iltihap noktası
- Bulunduğu bölgede sıcaklık
- Gözün bütünününde kızarıklık
- Göz kapağı ve çevresinde kabuklanma
- Batma hissi
- Gözde sulanma
- Işığa karşı hassasiyet
- Çapaklanmada artış
Çoğu zaman bir sabah uyanırsınız ve yüzünüzü yıkamak için banyoya gittiğiniz zaman aynada bir anda gözünüzde bir kabartı olduğunu fark edersiniz. İltihap çok yoğun değilse herhangi bir ağrı hissetmezsiniz ancak arpacığın oluştuğu bölgede kızarıklık ve sıcaklık artışı kendini mutlaka belli edecektir.
Arpacık neden çıkar?
- Arpacığa ya da şalazyona sahip kişilerle girilen etkileşim
- Elleri yıkamadan göze dokunmak
- Havadan bakteri kapmak
- Göz makyajını silmeden uyumak
- Göz makyajını hijyene uygun olmadan malzemelerle yapmak
- Temiz olmayan kontakt lensler
- Kontakt lenslerin gece gözden çıkarılmaması
- Takma kirpik kullanmak
- Hijyene uygun olmayan takma kirpik kullanmak
- Yorgunluk ve uykusuzluğa bağlı olarak vücut direncinin düşmesi
- Blefarit ve meibomit olarak adlandırılan kirpik dibi iltihapları
- Rozasea adı verilen bir cilt hastalığı
Göz kapağınızın içinde ya da dışında arpacık çıkmasının temel nedenleri bu şekilde. Aslında tüm bu nedenleri incelediğimiz zaman asıl sorunun gözün bir şekilde bakteriye maruz kalması ve sonrasında iltihaplanması olduğunu görüyoruz. Arpacığa en sık neden olan bakteri, stafilokok adı verilen bir mikroorganizmadır.
Arpacık nasıl geçer?
Çoğu arpacık, çıktıktan sonraki birkaç gün ya da en fazla bir hafta içinde kendi kendine geçer. Bu süreçte ağrınız varsa reçetesiz ya da daha önce benzer nedenle verilmiş bir ağrı kesici ilaç kullanabilirsiniz. Arpacık olan bölgenin hijyenine önem göstermeli, sıcak kompres uygulayarak şişliği azaltmayı deneyebilirsiniz. Ellerinizin temiz olduğundan emin olarak göz kapağına hafifçe masaj yapmak da arpacığa iyi gelecektir.
Ne zaman doktora gitmek gerekir?
Arpacık çoğu zaman kısa süre içinde kendi kendine geçer ve rahatsız edici olsa bile genel olarak zararsızdır. Sıcak kompres uyguladıysanız ve hafifçe masaj yaptıysanız ama 48 saat geçmesine rağmen herhangi bir iyileşme belirtisi görmüyorsanız ya da kızarıklık, şişlik, sıcaklık artıyorsa ve yayılıyorsa mutlaka bir göz doktoruna muayene olmanız gerekiyor. İltihabın durumuna göre hekiminiz göz damlası ya da antibiyotik tedavisine başlayabilir.
Arpacık nasıl önlenir?
Ellerinizin temizliğine özen gösterin:
Pek çok farklı nedeni olsa bile arpacık çıkmasının en sık görülen nedeni, temiz olmayan eller ve o ellerin göze sürülmesidir. Pandemi döneminde kazandığımız el yıkama alışkanlığını sürdürün, gerekirse yanınızda dezenfektan taşıyın ve hepsinden önemlisi, elinizin temiz olduğundan emin değilseniz asla ama asla gözünüze dokunmayın.
Kullandığınız kozmetik ürünlerden emin olun:
Maalesef çok daha uygun fiyatlı olduğu için pek çok kişi ne olduğu belli olmayan kozmetik ürünleri ve makyaj malzemeleri kullanıyor. Daha da kötüsü bir kozmetik ürünü ya da makyaj malzemesi ortak kullanılıyor. Bakteri geçmesin de ne olsun? Tüm hijyen kurallarına uyarak kaliteli malzemelerle göz makyajı yapmış olsanız bile gece yatmadan önce mutlaka temizlediğinizden emin olun.
Kontakt lenslerinizin temizliğine dikkat edin:
Kontakt lens kullanırken son derece dikkatli olmanız gerekiyor. Gözünüzün tam içine yerleştirdiğiniz bir ürünü gözlük gibi takıp çıkaramazsınız. Lens takarken ellerinizi iyice yıkayın, çıkardıktan sonra kendi kabına koyun, içinde solüsyon olduğundan emin olun ve dış etkenlere maruz kalmadan kapağını hemen kapatın. Konu hakkında hekiminiz çok daha detaylı bilgi verecektir, bunlara uyun.
Şüphelerinizin peşine düşün:
Arpacık ansızın ortaya çıkan sinsi bir rahatsızlık gibi görünse de aslında dikkat ederseniz ilk belirtilerinden bazılarını fark edebilirsiniz. Gözünüzde sık sık yanma oluyorsa, sık sık kaşıma ihtiyacı hissediyorsanız ve gözünüzde sıcaklık hissediyorsanız arpacık çıkmasını beklemeden de bir göz doktoruna gidebilirsiniz. Bu tür bir erken kontrol sayesinde arpacıktan çok daha ciddi pek çok rahatsızlık da henüz gelişmeden fark edilerek önlem alınabilir.
Bakteri enfeksiyonu nedeniyle oluşan iltihabın ortaya çıkardığı göz kapağındaki bir yumru olan arpacık nedir, neden olur, nasıl geçer, belirtileri nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtlayarak konu hakkında bilmeniz gereken detaylardan bahsettik. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Konu hakkındaki en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.