İSTANBUL – Kanal İstanbul projesine Etraf Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nca verilen Çevresel Tesir Değerlendirmesi (ÇED) olumlu kararının akabinde açılan iptal davasında Danıştay 4’üncü Dairesi eksper incelemesi yapılmasına karar verdi.
2 gün sürecek incelemenin birinci gününde İstanbul Bölge Yönetim Mahkemesi’nde davacılar projeye ait eksperlere beyan sunuyor. İncelemeye 14 davacı kurumla birlikte öbür davacı 190 kişi de katıldı.
Duruşma salonundaki beyan ve sunumlar başladı. Mahkeme başkanı, davanın teknik bilgi gerektirmesi nedeniyle “Mahkeme heyeti bir yıldır belgeyi inceliyor. Bu iş bizim hukuk bilgimizle çözülebilecek bir şey değil” dedi.
Şahintepe halkı da bir konuşma gerçekleştirdi: “Kanal İstanbul davasında tekrar uzman incelemesi için buradayız. Kanal İstanbul’un bilimsel olarak yapılamayacağı ortaya kondu. Marmara’dan Karadeniz’e ulaşacak biçimde tüm ülkeyi etkileyecek bir projedir. Ülkemizi, tabiatımızı savunacağız.”
‘HER İSTİKAMETTEN SIKINTILI BİR PROJE’
Davacı Cem Tüzün sunuma yönelik şunları söyledi: “Şu an boğazlardan geçen gemi sayısı 30 binin altına düştü. Lakin rapor hazırlandığında 50 bin geçişten kelam ediliyordu. Gelecekte de artış olacağı öngörülüyordu. Rusya-Ukrayna savaşı, yeni ticaret yolları ve ekonomik iş birliklerini sanırım öngöremediler.”
Eski CHP İstanbul Milletvekili Ali Şeker de konuşmasında, “Sıkıntımız şu bir kişinin bize dayattığı proje var. Bilim insanları da buna kılıf arıyor. Onlar ismine üzgünüm fakat biz projenin karşısındayız. İstanbul’un suyunun yüzde 7’sini Sazlıdere Barajı karşılıyor. ‘Son bir ay kaldı’ dediklerinde aslında suyumuz olmayacak. Hatay’da yaşananlarda ders çıkarmıyoruz. Ulaşım kesilecek. Şu anda Çam Sakura Hastanesi’ne gitmek bile başlı başına bir sorun. İstanbul’dan yeteri kadar arıtma yapılmadan Marmara Denizi’ne atık bırakılıyor. Yani her istikametten sıkıntılı bir projeden kelam ediyoruz. Ekonomik olarak da Türkiye’ye tesiri var ve buna tahammülümüz yok” sözlerini kullandı.
21 KİŞİLİK UZMAN HEYETİ BELİRLİ OLDU
21 kişilik eksper heyeti şu isimlerden oluştu : Prof Dr. Vedat Uyak – İTÜ Etraf Müh./ Prof Dr. Sadullah Levent Kuzu – İTÜ Etraf Müh/ Doç Dr. Mustafa K. Çubuk, Gazi Üni. İnşaat Müh (Kara ulaşımı…), Prof Dr. Uğur Buğra Çelebi YTÜ (Gemi İnşaatı ve Denizcilik Fak. – Gemi Makineleri İşletme Müh bölümü), Gemi Ulaşımı … Tuncay Özyurt., Prof Dr. Şevket Çokgör – İ.Ü ( İnşaat Müh, (Kıyı yapıları ve duymadığım bir hususta uzman), Prof Dr. Mustafa Emir Demirbağ – İTÜ ( Jeofizik Müh.), Prof Dr. Bülent Kaypak Ankara Üni ( Jeofizik Müh.), Prof Dr. İrfan Yolcuvar – ( soyadını yanlış duymuş olabilirim sorry – (İstanbul Üni Jeodezi Müh – uzmanlık alanı Jeoloji), Prof Dr. Celal Kargı (ODTÜ – Maden Müh), Prof Dr, Mehmet Ilıcak- İTÜ, Prof Dr Mustafa Yücel, Prof Dr. Melek İşinibilir Okyar (İ.Ü – Su Bilimleri Fak. Hidrobiyoloji – deniz biyolojisi), Prof Dr. Meriç Albay (aynı fakülteden – su kirliliği vs. konusund uzman), Prof Dr. Hatip Kurt – Ankara Üni (Biyoloji Kısmı – (ekoloji ve bitki sistemi uzmanlığı), yeniden birebir üniversiteden tıpkı kısımdan Prof Dr. Umur Yeğin, (hayvan sistematiği ve ekoloji), Yeniden Ankara Üni’den Günay Ertol hoca (Toprak bilimi uzmanlık alanı), Prof Dr. Ahmet Yeşil, İ.Ü (Orman Müh Fak.), Prof Dr. Şebnem Tokay Keçe – İÜ. (Arkeoloji Bölümü), Prof Dr. Fatih Yürügen YTÜ, İnşaat Fak.
‘KANALI YAPTIRMADIK, YAPTIRMAYACAĞIZ’
İstanbul Yönetim Mahkemesi önünde Ya Kanal Ya İstanbul Uyumu tarafından yapılan açıklamada, “Bu dava artık yönetim ve Danıştay mahkemeleri ortasında top çevirmeye döndü. Kanal İstanbul yapılamayacak. Proje güzergahında inşaatların yükseldiğini, arazi satışlarının arttığını görüyoruz. ÇED raporunun hiçbir bilimsel yanı yok. 5 yıldır yürütmeyi durdurma kararı bekliyoruz. Kanalı yaptırmadık, yaptırmayacağız” denildi.
Ne olmuştu?
Kanal İstanbul birinci olarak 2011 yılında periyodun Başbakanı olan Recep Tayyip Erdoğan tarafından duyuruldu. Kanal, Marmara denizi ile Karadeniz’i birbirine bağlayan ikinci bir geçiş güzergahı olarak planlanmıştı. Geniş kısımlar tarafından itiraza bahis olan projenin üretimi gayretler sonucu durduruldu. Çeşitli davalar açıldı. Yenişehir Rezerv Yapı Alanı imar planları mahkeme tarafından iptal edildi. 2020 yılının başında verilen ÇED olumlu kararına karşı da farklı bir dava açıldı. Ortadan neredeyse 5 yıl geçmişken, tekrar uzman incelemesine karar verildi.
Ancak daha öncesinde Danıştay 4’üncü Dairesi, mevcut eksper raporuna karşın, geçen yıl yürütmeyi durdurma istemiyle ilgili rastgele bir karar vermemişti. Eksper incelemesi, Küçükçekmece Lagünü ile Arnavutköy/Yeniköy kıyısı ortasında kalan geniş alanda yapılacak.