Cumhurbaşkanlığı raporu: Maden mühendisliği mezunlarının yüzde 80’ine kamuda iş yok! İşsiz maden mühendisleri diplomalarını 5 bin 500 lira minimum fiyatla kiralıyor. Diplomasını kiralayan E.B., “Maden mühendisliğinde diploma kiralama çok yaygın. Ben de kiraladım. Maden ocağını görmedim. Ocağın bulunduğu Afyon’a hiç gitmedim. Diplomam çalıştı” dedi.
Maden kazalarını önlemede kilit noktadaki, maden mühendisliği eğitimini masaya yatırdık. Amasra’da 41 madencinin hayatını kaybettiği grizu patlaması için yapılan “kader” tartışmalarının yanıtı, Cumhurbaşkanlığı Üni-Veri Araştırma Rapor’unda ortaya çıktı. Rapora nazaran; maden mühendislerinin yüzde 80’i kamuda iş bulamıyor. Maden mühendisliği mezunları diplomalarını 5 bin 500 lira minimum fiyatla kiraya verip zincir marketlerde çalışıyor.
ÖLÜMÜNE SUSKUNLUK!
Diplomasını kiralayan Maden Mühendisi E.B., “Maden ocağında üretim için yasaya nazaran maden mühendisi çalıştırmak mecburî. Maden mühendisinin vazifesi, eser çıkarılırken personellerin can güvenliğini sağlamak için denetimler yapmaktır. Yasaya nazaran mühendis, tehlikeli bir durumda üretimi anında durdurabilir. Yazılı olarak durdurabilir lakin fiziken durduramaz. Zira, maaşı işverenden alıyor. Emekçilerin can güvenliği riski olsa da, üretimi durduran mühendis işten atılıyor. Mevt riskine karşın gözünü kulağını kapatıp, herkes susuyor. Maden mühendisleri için diplomalarını taban fiyatla kiralamak çok yaygın ve sıradanlaştı. ”
“DİPLOMALAR ÇALIŞIYOR”
“Ekonomik nedenlerle, ben de diplomamı taban fiyata kiraya verdim. Maden ocağını hiç görmedim. Ocağın bulunduğu Afyon’a hiç gitmedim. Diplomam üretim için kullanıldı. İstanbul’da bir markette çalışıyordum. Maden mühendisleri, üretimde çok gereksiz, kağıt üstü ve yasal bir mecburilik üzere görülüyor. Birden fazla maden mühendisi, maden ocaklarında, kantar üzere angarya işte çalıştırılıyor. Maden Mühendisleri Odası makul bir taban fiyat belirlese de, uyulmuyor. 2018’de SGK, maden mühendisleri için belirlenen taban fiyatın altında maaş verilmemesi uygulamasını çalışan aleyhine tek taraflı feshetti. Patronlar, personel minimum fiyatına bile maden mühendisi çalıştırıyor. Mühendis madene hiç gitmiyor fakat diploması madene gidip, kağıt üstünde çalışıyor.”
“MÜFETTİŞLERİ GÖRMEDİM”
“Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü ve Maden Kanunu’na nazaran, bir işletme 2 vardiya ise 2 ve 3 vardiya ise en az 3 maden mühendisi çalıştırmak zorunda. 2-3 vardiya var lakin tek mühendis çalıştırılıyor. Mühendis, her şeyin tek sorumlusu. Daimi nezaretçi olduğu için madenin güvenliği için madende daima bulunması gerekir. Şu anda 3 vardiya olan bir maden şirketinde tek mühendisim. 24 saat madenden çıkmamam gerekir. Daha çok yeni kontrol geçirdik. Madeni denetleyen müfettişleri hiç görmedim. Denetlemeler kağıt üstünde yapılıyor. Kontrol evvelce haber verildiği için eksiklikler esasen gideriliyor.”
ZONGULDAK’TA YÜZDE 93’Ü BOŞ!
Türkiye’nin maden denilince birinci akla gelen ili Zonguldak’taki Bülent Ecevit Üniversitesi Maden Mühendisliği Kısmı’na 2022 YKS’de verilen 15 kontenjana yalnızca 1 öğrenci yerleşti. Maden mühendisliği kısmının yüzde 93’ü boş kaldı. ODTÜ, İTÜ, Hacettepe ve Dokuz Eylül Üniversitesi’nde tıpkı kısım yüzde 100 doldu.
Maden var öğrenci yok!
■ Türkiye’de son 1 yılda 20 bin 359 kişi artışla mimar ve mühendis sayısı 618 bin 796 oldu.
■ 2 bin 526’sı bayan, 16 bin 832’si erkek olmak üzere 19 bin 358 maden mühendisi var.
■ ODTÜ, İTÜ dahil 13 devlet üniversitesi için 2022 YKS’de 455 öğrenci kontenjanı verildi.
■ Maden mühendisliğinin 2022 yılı 455 kontenjanından 346’sı dolarken, 109’u boş kaldı.
■ Maden mühendisliği kısmı doluluk oranı yüzde 76 olup, her 4 kontenjandan 1’i boş kaldı.
■ Ankara, İstanbul, İzmir’deki 270 kontenjan yüzde 100 dolarken, maden olan kentler boş.
Mühendisler minimum fiyatla çalışıyor
Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi Üni-Veri Araştırma Raporu, maden mühendisliği mezunlarının, ‘iş bulma mühleti, nitelik uyuşmazlığı, kamuda istihdam, bölüm dağılımı, firma büyüklüğü, başlangıç ücreti’ üzere 6 başka kriterde durumunu gözler önüne serdi. İşte o rapor:
■ Maden Mühendisliği mezunlarının yüzde 48’i lakin 4 bin 250 lira ile 5 bin 999 lira ortası maaşla iş bulabiliyor.
■ Yüzde 23’ü 6 bin ile 8 bin lira, yüzde 12’si 8 bin ile 10 bin lira ve yüzde 17’si 10 bin TL’nin üzerinde maaş alıyor.
■ İşsizlik nedeniyle yüzde 29.2’si yani her 3 mezundan 1’i alanı dışında düşük nitelikli işlerde çalışıyor. Yüzde 70.2’si alanında iş bulsa da, taban fiyatla çalışıyor.
MEZUNLARIN YÜZDE 80’İ İŞSİZ
■ Maden Mühendisliği mezunlarının kamuda işe yerleşme oranı yüzde 20’lerde kalırken, yüzde 80’i devlette iş bulamıyor.
■ Mezunların yüzde 9.5’i mezun olmadan evvel iş bulurken, yüzde 47.6’sı birinci 6 ayda düşük nitelikli iş bulabiliyor.
■ Mezunların yüzde 17.2’si 6-12 ay içinde ve yüzde 25.7’si her 4 mezundan 1’i ise 12 ay ve sonrası işsiz kalıyor.
İmamlara jet atama!
Cumhurbaşkanlığı Üni-Veri Raporu’na nazaran: İslami İlimler (İlahiyat) üzere fakülte mezunlarının yüzde 90’a yakını devlette süratle işe giriyor. Yüzde 60’ı birinci 6 ayda iş bulurken, alanı dışında iş yapanların oranı yüzde 3.3’de kaldı.
NOT DEFTERİ
■ MEB Okullaşma İstatistikleri: İlkokulda 195 bin, ortaokulda 298 bin, lisede 373 bin kız okula gitmiyor.
■ Açık öğretimdeki 636 bin 270 kız çocuğuyla birlikte, Türkiye’de 2 milyon 233 bin 286 kız çocuğu okula gitmiyor.
■ TÜİK İstatistiklerle Çocuk Raporu: Son 1 yılda 16-17 yaş kümesi 731 bin 16 kız çocuğu evlendirildi.
2022 YKS yerleştirmeleriyle ilgili Maden Mühendisleri Odası’nın çarpıcı raporu:
Akademik takımlar dağıtıldı!
“Yeraltı kaynakları potansiyellerinin kıymetlendirilmesi için kıymetli olan Maden Mühendisliği kısımları kapatılmış, akademik takımları dağıtılmış yahut lisans seviyesinde öğrenci almamış. Bulundukları bölge ve kentin yeraltı kaynakları potansiyeli ve maden mühendisi gereksinimi dikkate alınarak, üniversitelerin akademik takım ve altyapı eksiklikleri giderilmeli.”
“Maden mühendisliği, temel bir mühendislik disiplini olup, giren öğrencilerin fizik, matematik, geometri ve kimya üzere sayısal alanda âlâ bir donanıma sahip olmaları gerekir. Öğrenciler, YKS’de sözelden gelen muvaffakiyet puanları ile maden mühendisliğine giriyor. Mühendis adayları, gerekli teknik eğitimi alamayıp, yetersiz teknik elemanlar yetiştiriliyor.”