ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna’nın Rusya topraklarını Washington’ın sağladığı uzun menzilli füzelerle vurmasına yeşil ışık yaktı. Amerikalı bir yetkili Washington’ın Ukrayna siyasetindeki bu kıymetli değişikliği BBC’nin ABD’deki yayın ortağı CBS kanalına teyit etti.
Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, ATACMS ismiyle bilinen füzelere kısıtlamaların kaldırılmasını ve Kiev’in kendi sonları dışındaki gayeleri vurabilmesini aylardır istiyordu.
Zelenskiy, Washington’ın kararı üzerine yaptığı açıklamada “bu çeşit şeyler kamuoyuna duyurulmaz, füzelerin kendisi konuşur” yorumunu yaptı.
Rusya lideri Vladimir Putin daha evvel Batılı ülkeleri bu türlü bir atılıma karşı uyarmış ve NATO’nun Ukrayna Savaşına “doğrudan katılımı” manasına geleceğini söylemişti.
Putin, şimdi kararla ilgili bir açıklama yapmazken, başka üst seviye Kremlin siyasetçileri, kararı önemli bir tırmandırma olarak tanımladı.
Rus Parlamentosu’nun Üst Kanadı’nın Federasyon Kurulu’nun Memleketler arası İlgiler Komitesi Lider Yardımcısı Vladimir Dzharabov Washington’ın Ukrayna’ya Rusya’nın içlerini vurma müsaadesi vermesinin “Üçüncü Dünya Savaşına yol açabileceğini” söyledi.
Federasyon Kurulu üyesi Andrei Klishas da “Batı, çatımayı o denli bir düzeye tırmandırmayı seçti ki Ukrayna devleti sabaha harabe olabilir” diye konuştu.
Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan bir açıklama gelmedi.
Seçilmiş ABD Başkanı Donald Trump’ın 20 Ocak’ta başlayınca kararı bilakis çevirip çevirmeyeceği net değil. Trump, uzun müddettir ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı mali ve askeri yardımın boyutlarını eleştirmiş ve bunu nasıl yapacağını açıklamadan, savaşa hemencecik son vereceğini belirtmişti.
Trump’ın en yakın dış siyaset danışmanlarından Richard Grenell kararı eleştirdi ve X hesabından “İktidardan ayrılmadan evvel savaşı tırmandırıyorlar” dedi.
Washington’ın ATACMS kararı, Rusya’nın Kursk bölgesindeki Ukrayna güçlerinin savunmasına yönelik. Kiev Ağustos ayında bu bölgeye sürpriz bir akın düzenlemişti.
Biden idaresi bu kararla, Ukrayna’nın şu anda elinde tuttuğu küçük Rus toprağını, ilerideki muhtemel müzakerelerde pazarlık kozu olarak elinde tutmasına dayanak olacağını söylüyor.
Kiev merkeli Ukrayna Güvenlik ve İşbirliği Merkezi’nin başkanı Serhiy Kuzan BBC’ye yaptığı açıklamada, Joe Biden’ın kararının ülke için “çok kıymetli olduğunu” belirtti.
Kuzan “Savaşın gidişatını değiştirebilecek bir şey değil lakin güçleri daha da eşitleyeceğini düşünüyorum” dedi.
New York Times ve Washington Post gazetelerine konuşan ve isimlerinin açıklanmasını istemeyen ABD’li yetkililer, Ukrayna’nın ATACMS kullanımına müsaade verilmesi kararının, Kuzey Kore askerlerinin Ukrayna’da Rus saflarında savaştırılmasına reaksiyon olarak alındığını belirtti.
Kuzan, kararın Rus ve Kore güçlerinin Ukrayna Ordusunu Kursk bölgesinden sökmek için başlatması beklenen büyük hücuma karşı koymak ismine tam vaktinde alındığını vurguladı.
Ukrayna, daha evvel Kursk bölgesinde 11 bin Kuzey Kore askeri olduğunu varsayım ettiklerini açıklamıştı.
Biden’ın kararı, İngiltere ve Fransa’nın da Ukrayna’ya uzun menzilli Storm Shadow füzelerini kullanmasına müsaade etmesini de beraberinde getirecek. İngiltere ve Fransa şimdi Biden’ın kararına bir reaksiyon vermedi.
ATAMCS’lerin menzili 300 kilometreyi aşabiliyor ve suratlarının yüksek olması nedeniyle engellenmeleri de güç.
Zelenskiy geçen ay Ukrayna’nın ABD’nin verdiği uzun menzilli füzeleri ülkenin doğusundaki Rus maksatlarının vurulmasında kullanıldığını açıklamıştı.
Ukrayna aylardır, ülkenin doğusundaki Donetsk bölgesinin değerli kentlerinden ve Ukrayna güçlerinin kıymetli ikmal merkezlerinden Povrosk’a gerçek ilerleyen Rus güçlerini durdurmaya çalışıyor.
Moskova, Ukrayna’daki SİHA akınlarını da değerli ölçüde artırdı. Ukrayna genelkurmayına nazaran Ekim ayında 2 bin SİHA kullanımıyla rekor kırıldı.
Rusya, Cumartesi gecesi son aylardaki en büyük taarruzlarından birini düzenledi. Zelenskiy’ye nazaran 120 füze ve 90 SİHA kullanıldı en az 10 kişi öldü.
Pazar akşam saatlerinde de taarruzlar devam etti ve Sumi bölgesindeki yetkiller, bir füzenin sivil bir binayı vurması sonucu ortalarında iki çocuğun da bulunduğu 8 kişinin öldüğünü duyurdu.